Projekt p.n. „Lamusownia 2.0: Rozbudowa systemu selektywnej zbiórki odpadów w Mieście Biłgoraj z uwzględnieniem rozwiązań zapobiegających powstawaniu odpadów”

Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej Spółka z o.o. z siedzibą w Biłgoraju, zawarła 23 grudnia 2024 r. z Narodowym Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej Umowę o dofinansowanie nr FENX.01.04-IW.01-0042/23, Projektu p.n. „Lamusownia 2.0: Rozbudowa systemu selektywnej zbiórki odpadów w Mieście Biłgoraj z uwzględnieniem rozwiązań zapobiegających powstawaniu odpadów” w ramach działania FENX.01.04 Gospodarka odpadami oraz gospodarka o obiegu zamkniętym programu Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko 2021-2027.

Planowany całkowity koszt realizacji Projektu wynosi 8 570 759,50 PLN

Maksymalna kwota wydatków kwalifikowalnych wynosi 7 054 394,36 PLN

Dofinansowanie w formie dotacji na realizację Projektu 5 925 691,25 PLN

Obecnie w Biłgoraju funkcjonuje 1 PSZOK nie dostosowany do aktualnych potrzeb mieszkańców. W okresach wiosna - jesień jest duża ilość osób oddających odpady w obecnym PSZOK-u przy ul. Krzeszowskiej 65 B, tworzą się długie kolejki i część mieszkańców rezygnuje z oddania odpadów w tym dniu. W sezonie nie ma miejsca na składowanie odpadów w ilościach jakie trafiają, w związku z powyższym muszą być one wywożone na instalacje kilka razy dziennie, w momencie zabrania kontenera z odpadami przez pojazd transportujący, nie ma możliwości przyjęcia odpadów od mieszkańców (nie ma gdzie ich składować). W obecnym PSZOK-u nie ma punktu napraw. Obecny PSZOK jest także miejscem zbierania odpadów problemowych (farby, baterie, leki, opakowania niebezpieczne) przez co ogranicza się ilość miejsca na odpady od mieszkańców miasta Biłgoraja. Nie ma także punktu, który daje możliwość zostawienia rzeczy nadających się do ponownego użycia. Budowa nowego PSZOK-u umożliwi mieszkańcom większy dostęp do przekazywania odpadów wielkogabarytowych, kubaturowych, przestrzennych. Z uwagi na powierzchnie obecnie użytkowanego PSZOK często brakowało miejsca do przyjęcia odpadów np. w soboty gdzie nie funkcjonowało przekazywanie odpadów do ZZO w Korczowie. Otwarcie PSZOK-u na terenie ZZO w Korczowie - pracującego od poniedziałku do soboty od 06:00 do 22:00 da możliwość przekazana odpadów mieszkańcom, którzy np. w soboty do późnych godzin popołudniowych wykonywali prace remontowe lub pielęgnacyjne na terenie swoich posesji. Obecnie często mieszkańcy próbują oddawać odpady zbierane selektywnie bezpośrednio na instalację ZZO ze względu na jej większą dostępność czasową, nie rozróżniając zakładu (instalacji) od punktu selektywnej zbiórki odpadów.

Budowa punktu i wyposażenie go w odpowiednią infrastrukturę ma na celu zwiększenie dostępności dla ludności i obniżenie kosztów funkcjonowania. Utworzenie punktu wymiany rzeczy niepotrzebnych umożliwi realizację pierwszego stopnia hierarchii postępowania z odpadami. Natomiast powstały punk napraw będzie spełniał funkcję zapobiegania powstawania odpadów.

Cele projektu to:

1) Poprawa systemu selektywnego zbierania odpadów komunalnych w Mieście Biłgoraj

Cel 1 wynika ze zdiagnozowanych na obszarze Miasta Biłgoraj potrzeb w zakresie dostępności do infrastruktury selektywnej zbiórki odpadów oraz obowiązku wynikającego z art. 3 ust. 2 pkt 6, ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz. U. z 2016 r. poz. 250z późn. zm.), według którego gminy zapewniają czystość i porządek na swoim terenie i tworzą warunki niezbędne do ich utrzymania. Obecnie w Biłgoraju prowadzony jest jeden Punkt Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych, który obsługuje teren całego miasta i gminy Biłgoraj. Jest to duży powierzchniowo obszar, dlatego też istniejąca infrastruktura jest niewystarczająca w stosunku do rosnących potrzeb. W chwili obecnej wielkość powierzchni magazynowej oraz liczba pojemników jest niewystarczająca do prowadzenia racjonalnej gospodarki odpadami. Odpady muszą być wywożone na instalacje właściwie non stop, a kontenery do zbiórki selektywnej opróżniane są kilka razy dziennie. W momencie zabrania kontenera z odpadami przez pojazd transportujący, nie ma możliwości przyjęcia odpadów od mieszkańców. Istotnym problem zgłaszanym przez mieszkańców jest dostępność PSZOK - obecnie w okresach wiosna/lato/jesień przez bardzo dużą liczbę osób oddających odpady w PSZOK-u, często tworzą się długie kolejki i część mieszkańców rezygnuje z oddania odpadów. Jest to bardzo negatywne zjawisko, które może zniechęcać mieszkańców do selektywnej zbiórki odpadów i przyczyniać się do powstawania tzw. „dzikich wysypisk”, które diagnozowane są jako problem, z którym w dalszym ciągu boryka się analizowany obszar. Nie tylko niewystarczająca ilość miejsca do składowania odpadów pochodzących ze zbiorki selektywnej stanowi coraz większy problem istniejącej infrastruktury PSZOK. Jak nadmieniono wyżej, kontenery do zbiórki selektywnej poróżniane są w miarę potrzeby nawet kilka razy dziennie, co powoduje iż tabor pojazdów wykorzystywanych do ich transportu również jest niewystarczający, a jego okres eksploatacji jest skrócony. Chcąc jednocześnie zmniejszać emisyjność związaną z częstymi transportami, w ramach projektu zaplanowano uzupełnienie taboru pojazdów obsługujących PSZOK w zeroemisyjne pojazdy elektryczne. Pojazdy te będą tworzyły również infrastrukturę tzw. mobilnego PSZOK-u, który obsługiwał będzie mieszkańców o ograniczonej sprawności, dla których niemożliwym lub szczególnie uciążliwym jest korzystanie ze stacjonarnej infrastruktury PSZOK. Osoby takie obecnie mają ograniczony dostęp do infrastruktury selektywnej zbiórki odpadów. PGK Sp. z o.o. z siedzibą w Biłgoraju dąży do zmniejszania wpływu na środowisko naturalne prowadzonej przez siebie działalności, dlatego w ramach projektu przewidziano zakup kontenerów do segregacji frakcji: papier i makulatura (obecnie są one odbierane od mieszkańców w workach foliowych). Pozwoli to na zmniejszenie ilości wykorzystywanego plastiku jednorazowego użytku. Mieszkańcy zyskają również dostęp do pojemników do selektywnego zbierania odpadów biodegradowalnych oraz pojemników do selektywnego gromadzenie elektroodpadów. Ponadto na obszarze całego miasta brakuje miejsc selektywnego zbierania odpadów, a długi dystans i czas dotarcia do takiego miejsca zniechęca mieszkańców do segregowania odpadów. Istniejący na terenie miasta PSZOK nie zapewnia obecnie miejsca, w którym można by stworzyć punkt napraw dla mieszkańców – miejsca, w którym przedmioty oddawane jako odpad mogą zostać naprawione i przeznaczone do powtórnego użytkowania. Na obszarze miasta nie ma również miejsca przeznaczonego na punkt przyjmowania przedmiotów, które bez konieczności naprawy mogą zostać ponownie wykorzystywane i przekazywane dalszym użytkownikom, np. książki i zabawki.

Po zrealizowaniu projektu obecny PSZOK zostanie doposażony, oraz wybudowany zostanie nowy obiekt w nowej lokalizacji, w pełni dostosowany do aktualnych wymagań prawnych i oczekiwań mieszkańców a na obszarze całego miasta pojawi się więcej pojemników, do których będzie można oddać odpady posegregowane.

2) Podniesienie świadomości mieszkańców Miasta Biłgoraj w zakresie zapobiegania powstawaniu odpadów, ich segregacji i recyklingu

Cel ten jest odpowiedzią na ciągle zbyt niską świadomość społeczeństwa w zakresie ilości produkowanych odpadów, sposobów zapobiegania ich powstawaniu, zagospodarowania oraz szkodliwego wpływu na środowisko. Rokrocznie ilość produkowanych odpadów rośnie, które nie zawsze są prawidłowo zabezpieczone, czy utylizowane. Mimo rozwoju infrastruktury gospodarowania odpadami komunalnymi, w dalszym ciągu wiele gmin boryka się z problemem powstawania dzikich wysypisk, które destrukcyjnie wpływają na stan środowiska. Ilość śmieci można zmniejszyć poprzez selektywną zbiórkę odpadów i recykling, dlatego bardzo ważne jest zakrojone na jak najszerszą skalę informowanie i edukowanie społeczności w kwestii istoty prawidłowego gospodarowania odpadami, w szczególności wśród najmłodszych.

Założone dla projektu cele stanowią odpowiedź na zidentyfikowane problemy i potrzeby interesariuszy projektu.

Narzędziem do realizacji ww. celów będzie budowa Punktu Selektywnego Zbierania Odpadów Komunalnych wraz z infrastrukturą towarzyszącą, charakteryzujących się wysokim poziomem zastosowanych rozwiązań technicznych, przystosowaniem do działań recyklingowych, związanych z ograniczeniem ilości powstających odpadów oraz przystosowaniem do realizacji funkcji edukacyjnych.

Przedsięwzięcie zakłada budowę Punktu Selektywnego Zbierania Odpadów Komunalnych, zlokalizowanego na terenie Zakładu Zagospodarowania Odpadów w Korczowie, w zakresie którego przewiduje się następujące elementy:

• budowa boksów magazynowych nr 1 (roboty budowlane, instalacje elektryczne),

• budowa boksów magazynowych nr 2 (roboty budowlane, instalacje elektryczne),

• utworzenie punktu napraw (roboty budowlane, branża sanitarna, instalacje elektryczne) z dwoma stanowiskami, gdzie będą pracowali zarówno pracownicy jak i będzie stanowisko naprawcze dla mieszkańców,

• utwardzenie nawierzchni placu na terenie PSZOK, wykonanie kanalizacji deszczowej, instalacji elektrycznych i teletechnicznych,

• zakup ładowarki,

• zakup wózka widłowego elektrycznego,

• zakup pojazdów elektrycznych kategorii N2 do transportu i odbioru odpadów zbieranych selektywnie (2 szt.),

• zakup pojazdu elektrycznego kategorii N2 wyposażonego w urządzenie hakowe (1 szt.),

• zakup kontenerów KP 7 otwartych (5 sz.),

• zakup kontenerów KP 8-10 otwartych ( 5 szt.),

• zakup kontenerów KP 32-38 z uchylnym stalowym dachem (3 szt.),

• zakup sprzętu do utrzymania czystości i zimowego utrzymania ruchu,

• zakup wyposażenia do punktu napraw (regały 5 szt., sprężarka mobilna 1 szt., elektronarzędzia akumulatorowe 2 kpl., zestaw kluczy 2 kpl., stoły warsztatowe z wózkiem mobilnym 2 kpl.),

• zakup wyposażenia PSZOK (komputery 2 kpl., drukarka 1 szt., waga elektroniczna 1 szt., armatka/kurtyna antyoodorowa 1 szt.),

• zakup pojemników SM120 do selektywnego gromadzenia odpadów komunalnych papieru i makulatury (4200 szt.),

• zakup pojemników do selektywnego gromadzenia elektroodpadów (5 szt.),

• zakup pojemników SM1100 do selektywnego zbierania odpadów biodegradowalnych (20 szt.).

Ponadto w ramach projektu zostanie utworzony punkt przyjmowania rzeczy do ponownego użytku (roboty budowlane, zakup wyposażenia: regały 7 szt., komputer 1 szt. ) zlokalizowany na ul. Łąkowej 13 w Biłgoraju.

W zakresie projektu uwzględniono także nadzór inwestorski, koszty pośrednie (7%), działania informacyjne i promocyjne (tablica informacyjna, informacje na stronie internetowej i w mediach społecznościowych, broszurki, ulotki).

W wyniku realizacji projektu nastąpi zwiększenie dostępności czasowej nowo utworzonego PSZOK, który będzie otwarty co najmniej 6 dni w tygodniu po 10 godzin.

Działania edukacyjne przyczynią się do podniesienia świadomości społeczeństwa w zakresie zapobiegania powstawaniu odpadów, możliwości wykorzystania przedmiotów używanych bez ingerencji w cechy użytkowe przedmiotu lub naprawa mająca na celu przywrócenie/poprawę cech użytkowych.

Grupa docelowa infrastruktury wytworzonej w ramach Projektu to głównie mieszkańcy Gminy Miasto Biłgoraj oraz inni korzystający z PSZOK zgodnie z przyjętymi regulaminami.

Realizację Projektu przewiduje się na lata 2024-2025.

Informacje na temat Projektu dostępne są również pod linkiem - https://mapadotacji.gov.pl/projekty/1720102/

Lokalizacja docelowa:

- nowy PSZOK - Korczów 199, 23-400 Biłgoraj https://maps.app.goo.gl/CzvwrZZU89ArqX4k8

- punkt przyjmowania rzeczy do ponownego użytku – ul. Łąkowa 13, 23-400 Biłgoraj - https://maps.app.goo.gl/v8kpzHYPgLW2wSh8A

Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej Sp. z o.o. z siedzibą w Biłgoraju informuje o funkcjonowaniu mechanizmu umożliwiającego sygnalizowanie o potencjalnych nieprawidłowościach lub nadużyciach finansowych.

Istnieje możliwość zgłaszania do IZ, IP lub Instytucji Wdrażającej podejrzenia o niezgodności Projektu lub działań Beneficjenta z KPON lub KPP. Sygnały, zgłoszenia lub skargi dotyczące wystąpienia niezgodności Projektu z postanowieniami KPP lub KPON mogą przekazywać osoby fizyczne (uczestnicy projektu lub ich pełnomocnicy i przedstawiciele), instytucje uczestniczące we wdrażaniu funduszy Unii Europejskiej, strona społeczna (stowarzyszenia, fundacje), za pomocą (zgłoszenie w każdej z poniższych form odnosi takie skutki, jakby było przekazane w formie pisemnej):

1) poczty tradycyjnej - w postaci przesyłki listowej na adres ministerstwa: Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej, ul. Wspólna 2/4, 00-926 Warszawa lub Ministerstwo Klimatu i Środowiska ul. Wawelska 52/54, 00-922 Warszawa , lub Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, ul. Konstruktorska 3a, 02-673 Warszawa,

2) skrzynki nadawczej e-PUAP Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej lub Ministerstwa Klimatu i Środowiska lub Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej,

3) formularza internetowego e-Nieprawidłowości, dostępnego na stronie www.feniks.gov.pl,

4) mechanizmu sygnalistycznego rozumianego jako dedykowany adres e-mail: rownosc.feniks@mfipr.gov.pl lub naduzycia.feniks@mfipr.gov.pl,

5) doręczenia osobistego do kancelarii Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej, ul. Wspólna 2/4, 00-926 Warszawa kancelarii Ministerstwa Klimatu i Środowiska, ul. Wawelska 52/54, 00-922 Warszawa lub kancelarii Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, ul. Konstruktorska 3a 02-673 Warszawa.

#FunduszeUE #FunduszeEuropejskie